Loading
15 Ekim 2013

Finansal

Finansal2 Comments

Şu anda buradasınız:Finansal

Çok milyon doları olan çok sevgili bir büyüğüm hep şu sözü söylerdi.”Senin Boğaziçi köpründen Avrupa’ya geçen araç sayısı kadar Asya’ya araba geçmiyorsa o köprünün demirlerini acilen hurdacıya satmaya başla”

Bahsettiği şey gelir gider dengesizliğinin en güçlü firmaları bile batırabilecek bir illet olduğuydu.

E-ticarette finansal operasyonları 2 yönden ele alacağız.

1)Tedarikçilerle aranızdaki ticaret ve para akışı.

2)Müşterilerle aranızda olan para akışı.

 

Tedarikçilerle aranızda olan para akışına burada çok yer vermeyeceğiz, bu konunun tüm ayrıntılarını Operasyonlar/Satınalma bölümünde ayrıntılı şekilde görebileceksiniz.Bizim bu bölümde ağırlıklı olarak üstünde duracağımız şey finansal operasyonun müşteri tarafında olan kısmıdır.Çünkü tedarikçiden bir kez kazık yersiniz bir daha da onunla çalışmazsınız ama müşteriden kazık yediğiniz zaman müşteri ile çalışmama gibi bir lüksünüz yoktur, olamaz da.

 

Müşteri ile aranızdaki ticareti anlamak için öncelikle bu ticaretteki para akışı yöntemlerini incelememiz gerekir.Kendi operasyonunuz da aşağıdaki ödeme yöntemlerinden en az 3 tanesini mutlaka barındırmanız gerekmektedir.Şimdi bu yöntemlerden bahsedelim.

 

Ödeme Seçenekleri

 

1) Kapıda Ödeme

kapida-odeme

Bu ödeme yöntemi, müşteriler tarafından en çok tercih edilen yöntemlerin başında gelir. Çünkü risk

sıfırdır. Müşteri siparişini verir, ürün kapıya kadar gelir, kapıda peşin veya kredi kartı ile taksit veya tek

çekim olmak üzere ödemesini yapar sipariş sonlanmış olur.Ancak müşterinin çok sevdiği bu ödeme

yöntemi müşteri tarafında sıfır risk taşısa da e-ticaret sitesi tarafında risk büyüktür. Bu sebeple aslında

küçük işletmeler için kapıda ödeme güven açısından önemli bir açığı kapatmaktadır, müşteriler kart

bilgilerini vermeyecekleri için bu küçük işletmelere çok fazla güvenmelerine gerek kalmadan alışveriş

yapabilirler. Ancak risk bu sefer e-ticaret sitesi tarafındadır. Çünkü çok fazla verilen fake (asılsız)

siparişler operasyonu mali olarak hayli yorabilir. Düşünün bir kere sipariş geliyor, pakete hazır hale

getiriyorsunuz, faturasını kesiyorsunuz, müşteriye kadar ulaştırıyorsunuz. Bir de bakıyorsunuz ki evde

kimse yok veya asılsız sipariş.

 

Türk E-ticareti için rahatlıkla söyleyebilirim ki, herhangi bir e-ticaret sitesi operasyonunuz varsa ve “kapıda ödeme” seçeneğiniz yoksa o operasyon yarım demektir.

 

Peki hem kapıda ödeme riskli hem de vazgeçilmez. E nasıl olacak bu iş?…Yapılacak tek bir şey var.Her kapıda ödeme siparişi sonrası müşteriden bir şekilde teyit almanız gerek.Eğer operasyonunuz çok büyükse bu teyiti almak için harcayağınız risk yerine, kendinize bir risk bütçesi oluşturup, daha önce sipariş vermiş carilerin kontrolünü yapıp bu risk bütçesi ile hareket edebilirsiniz.”Yok benim risk bütçem yok ben bu bütçeyi karşılayamam “ diyorsanız zaten bu riski karşılayacak kadar büüyk hacimli cirolar yapmıyorsunuz demektir.O zaman da yapılacak bir şey var o da, her “kapıda ödeme” siparişi veren müşterinizi tek tek arayıp adres teyidi yapacaksınız.

 

Sonuç olarak E-ticaret, ciro yapma sanatı değil, bu ciroyu risklerden koruyarak kar etme sanatıdır…

 

2) Kredi Kartı

kredi-karti

Dünyada en çok kullanılan ödeme yöntemidir.Normal bir e-ticaret sitesinin müşteri ödemelerinin yaklaşık %95-98’i kredi kartı ile yapılır, bu oranın %90’ı ise taksitle yapılan alışverişlerdir.Aslında operasyon olarak en kolay tahsilat yöntemlerinden birisidir.Ancak işin içinde para olması ve bu kadar kolay olması insanlardaki güven algısını sürekli tırmalayan bir özelliktir.Bu sebepten dolayı istismara çok açık bir ödeme yöntemidir.

 

Şifresiz işlem ve 3D secure işlem olmak üzere 2 tip kredi kartı tahsilat yöntemi vardır.Şifresiz işlem’de müşteri ödeme adımında sırasıyla ad,soyad,kredi kartı no,kartın son kullanma tarihi, CVC kodu (kredi kartının arkasındaki güvenlik numarasının son 3 hanesini ) girerek siparişini sonlandırabilir.3D secure işlemlerde ise kişi aynı bilgileri girdikten sonra cep telefonuna gelen tek kullanımlık güvenlik şifresini girer ve alışverişini sonlandırır.

 

Gelecekte tüm işlemler 3D secure tarafına elbet dönecektir, dönmelidir de.Çünkü sadece şifresiz işlemler için harcanan yazılım ve insan kaynağı çok fazladır.Ancak ülkemiz halen bu konuda 4-5 yıldır süren bir geçiş dönemindedir.Bunun birçok sebebi vardır. Başlıca sebep kredi kartlarının birçoğunun halen 3D işleme default ta kapalı olması ve halkın bu ödeme yöntemine halen yabancı olmasıdır. Bazı e-ticaret siteleri hatta domain sağlayıcılar zamanında sadece 3D ödemeye geçip satışlarından %35 civarı kayıp yaşadıkları bile olmuştur.(Konuyu hali hazırda bir sahiplenen olmadığından, bankaların hali hazırda fiziki alışverişlerdeki cirosundan memnun olmasından ve birbiri ile rekabetten kafasını kaldıramadığından dolayı tüm kartların 3D’ye geçmesi halen biraz daha vakit alacağa da benziyor. Halbuki zamanında Okan Bayülgen’in seslendirdiği reklamlar eşliğinde hepimiz fiziki alışverişler de şifre girmek zorunda kaldığımız gibi internet alışverişlerinde de 3D’ye zorunluluk gelse konu otomatik olarak ortadan kalkacak.Ne diyelim elbet vardır bir bildikleri.)

 

Toplam kredi kartı hacminin %15’i online alışveriş, ve bu hacmin ancak %25’i 1000 TL üstü diyebiliriz.Günün birinde bu oranlar %50’lere varacak o zaman değil 3D, 7D alışveriş gelecek de siparişi tamamladığımızda PC’nizden size kokulu teşekkür mesajları gelecek o ayrı…:)

 

Buradaki 1000 TL önemli bir duraktır.Yukarıdaki savın da ispatıdır ki halen bir çok banka 1000 TL altına provizyon vermemektedir.Düşünebiliyor musunuz 3D secure işlem dururken müşteri halen kart bilgilerini girerek şifresiz işlem yapmak suretiyle alışverişi tamamlıyor, operasyonu devam ettirmeye çalışan e-ticaret firması ise bankadan bu sipariş için provziyon almaya çalışıyor.İşte biz buna şifresiz işlem diyoruz.

 

Peki provizyon neden alınıyor? Çünkü provizyon doğrulaması yapmadan ürünü müşteriye gönderirseniz ve o alışverişi “card” sahibi yapmadıysa, banka parayı sizden “cart” diye alır.

Buna da e-ticarette charge-back diyoruz… Okunuşu bile ne kadar acıtıyor değil mi? “Şarj-bek”

 

Peki o zaman “bekinize şarj” yemek istemiyorsanız ne yapmanız lazım?

*Öncelikle müşterilerinizi 3D secure işleme özendirin.

*3D siparişlerin işleme alınmasın da ve kargolanmasın da öncelik olduğunu belirtin ve bunu yapın…

*Gerekirse 3D siparişlere ekstra indirim yapın veya 3D siparişlerde kargo bedava yapın.

*Ödeme adımlarında 3D secure ödemeyi çok iyi anlatın. 3D ödeme butonu daha göz önünde ve daha görkemli olsun.

*İçerisinde kolay paraya çevrilebilir ürünler olan siparişleri mutlaka 3D ödemeye yönlendirmeye çalışın, eğer olmuyorsa müşterinin siparişinin ödeme onayı gelene kadar bekleyeceği bilgisini mutlaka verin.

*Normal olmayan siparişleri göz altına alın, örneğin aynı siparişte 2 adet 1000 TL üzeri cep telefonu varsa bu sipariş için provizyon almadan asla göndermeyin.

*Kart sahibi bir siparişi verip, kargoyu aldıktan 1 gün sonra bankasını arayıp “ben bu siparişi vermedim” diyebilir.Bu durumla karşılaşmamak için kargo firmanızdan her zaman teslimatı kimlik kontrollü ve imza karşılığı yaptığını teyit edin.Bankanızdan böyle bir charge-back dönüşü aldığınız da banka bu ödemeyi anında geri çeker, ancak siz elinizdeki kargo teslim fişi ile hakkınızı arayabilirsiniz.

*Sipariş senaryolarını biriktirin, belli bir süre sonra bu senaryoları otomatiğe bağlayabilir ve otomatik provizyon verebilirsiniz.

Örneğin;en az  40 gün önce en az 1 defa sipariş vermiş müşterilerden aynı teslimat adresine aynı kişiye teslim olan siparişleri direkt gönderebilirsiniz.Böylece provizyon yükünüz azalır, provizyon almak için yaptığınız personel istihdamından da tasarruf edersiniz.Ticaretinizin durumuna göre bu senaryoları çeşitlendirebilirsiniz.

*Firmanızın finansal gücüne bağlı kalmak kaydıyla örneğin ortalama sepet tutarınızın yarısı kadar olan tutarların altındaki sipariş tutarlarını direkt gönderin.Zamanla bu oranlarla yukarı aşağı oynayıp optimumu yakalayabilirsiniz.Bu şartlar ve oranlar her firmanın kendine münhasırdır.

 

3) Havale – EFT

havale-eft

 

Ödeme yöntemleri arasında en yalın olanıdır.Sipariş gelir, ödemesi banka hesabınıza havale veya EFT olarak yatırılır.Ödemenin geldiği teyit edilir ve kargolanır.Burada dikkat edilmesi gereken husus, müşterilerin bir kısmı EFT ücreti vs gibi küçük ücretleri bile ödemek hoşlarına gitmediği için bütün bankalardan hesap numaralarınız mutlaka olsun.Zira IBAN numaralarınız aynı zamanda müşteri tarafında güven olgusudur.

Bu operasyon için en az 1 personeliniz olması gerekir.Bu personel, siparişler için gelen havale ve EFT leri kontrol eder ve ilgili müşterilerin cari hesaplarına işler.EN karışık olanı da hangi havalenin hangi müşteriye ait olduğu bilgisidir.Bundan dolayı havale ödemesi adımına mutlaka “Havale veya EFT’nizin hızlı bir şekilde onaylanması için Lütfen Havale veya EFT’nin açıklama kısmına Ad, Soyad, Telefon Numaranızı ve “Ödemeyi Onaylayın” butonuna bastığınızda bir sonraki sayfada gösterilecek olan Sipariş Numaranızı yazınız.” tarzı bir açıklama yazmayı unutmayın.

 

4) Parçalı Ödeme

parcali-odeme

 

İnovasyonu Gold Group IT Koodinatörü ve Gold.com.tr Genel Müdürü Mustafa AYAR’a ait olan ve dünyada ilk defa uygulanan bir tahsilat yöntemi olan “Parçalı Ödeme” yöntemi birden fazla ödeme enstrümanı ile ödemeyi tamamlamaya yönelik bir yöntemdir.

Örneğin;1000 TL ‘lik siparişinizin 200 TL’sini A kredi kartı ile taksitli,300 TL’sini B kredi kartı ile tek çekim ve geri kalanının ise 450 TL’sini de havale, 50 TL’sini ise puan yoluyla ödeyebilme imkanından bahsediyorum.Bu yöntem kredi kartı limiti vs konularını tamamen ortadan kaldırmıştır.

 

Bu özelliği ile müşteri tarafından çok sevilen ve kullanılan bu ödeme yönteminin yazılım altyapısı oldukça karmaşıktır.Şöyle ki kişi 1000 TL’lik tutarın 200 TL’sini kredi kartına taksitli yapıp geri kalanını havale ile öderse, havale ödemesinde yaygın olan %2-3 indirimden faydalanmak isteyecektir. O zaman da tahsilat toplamı aslında 1000 TL ile transaction’a başlamıştır ama transaction 980 TL ile sona ermiştir. İşte işin yazılımsal olarak en karışık yanı da budur.

 

Şu anda Türkiye ‘de (bekli de Dünya’da) sadece 2 firmanın etkin şekilde kullandığı bu inovasyon ilerleyen zamanlarda birçok firma tarafından kullanılmaya başlanacaktır.

 

 

 

5) Ödeme sistemleri

odeme-sistemleri

 

Güvenlik, kolaylık, daha iyi lansman gibi çeşitli sebeplerden dolayı ortaya çıkan alternatif ödeme yöntemleri vardır.Bu yöntemlerin her birinin kendine has yapıları ve çalışma sistemi vardır.

Ülkemizde en yaygın olanları PayPal,İPara,PayU,Turkcell Mobil Ödeme,Avea Mobil Ödeme,Paynet,Paymec,İş banklası PasarKod,BKM Express,Turkcell Cüzdan, Garanti CepBank ‘tır.

 

Bu ödeme sistemlerinin en büyük 2 amacı loyalty sağlamak ve daha da önemlisi belli bir hacme ulaştıktan sonra komisyon yoluyla gelir motivasyonu sağlamaktır.BKM Express ise adından da anlaşılacağı gibi bankalar arası kert merkezi görevi gördüğünden ticari kaygıdan çok toparlayıcı ve halkın e-ticarete daha yakınlaşmasını sağlyıcı bir rol oynar.

 

Bir e-ticaret sitesi kurarken veya hali hazırdaki operasyonunuza ödeme sistemlerini eklemeniz, ödeme adımı gibi müşterinin güvenini kazanmaya en çok ihtiyaç duyduğunuz bir nokta da size yardımcı olur.Çünkü müşteri ödeme adımınızda Turkcell, İşBankası, Avea, Garanti, BKM gibi firmaların ödeme seçeneklerini gördüğü zaman firmanıza güvenmesi daha kolay olur.

 

Bunun başka bir faydası ise, hergün bilinirlikleri artan bu ödeme sistemleri belli bir zaman sonra vazgeçilmez hale geleceğinden, ödeme adımınızda bulundurmanız olmazsa olmaz hale geleceğnden şimdiden entegre olmanız faydanızadır.Üstelik bu entegrasyonların birçoğu ya çok kolay implante olan ya da ,implantasyon aşamasında ilgili firmanın yazılım desteği verdiği sistemlerdir.

 

Banka Kampanyaları

 

banka-kampanyalari

Çok güzel bir operasyon inşa ettiniz.Fiyatlarınız gayet makul, kargoyu ücretsiz gönderiyorsunuz, müşterilerinizi memnun etmeyi biliyorsunuz, herşey tıkır tıkır işliyor. Bütün bunların hepsi tamamsa Türkiye’de bu operasyonu yapan 30-40 firma arasına operasyon sağlığı açısından girdiniz demektir.Çünkü bu saydığımız özellikler eskiden ilk 3’te yer almak için yeterli iken şimdi ise olmazsa olmazlar arasında.Peki bu özelliklerin hepsini sağladıktan sonra ne yapmak gerekli? Ne yapmalı ki daha geniş kitlelere ulaşılabilinsin.Bunun en güzel cevaplarından biri hiç şüphesiz banka kampanyalarıdır.

 

Bankaların kampanya servislerinde “müşteriye nasıl daha fazla harcama yaptırabiliriz” konusuna kafa patlatan yüzlerce kişi var.İşte sizde bu banka kampanyalarından bir veya bir kaçını bünyenize katarsanız , aslında marketing ekibinize o bankalarda çalışan kampanya ekibini de dahil etmiş olursunuz.Aynı zamanda bankanın sizin kampanyanızı duyurmak için kendi marketing kaynaklarını da kullanması söz konusu.

 

Bu sebeple banka kampanyalarını operasyonunuzdan eksik etmeyin.”Benim operasyonum daha çok küçük hiçbir banka benimle ilgilenmez” demeyin.Bütün bankalardan sanal posunuz olsun, belli bir süre sonra bir bankanın daha çok transaction getirdiğini göreceksiniz, o banka aynı zamanda müşteri profiliniz hakkında da size ipucu verir.Bu müşteri profiline daha fazla özen gösterin ayrı bir yerde segmente edin.Belli bir süre sonra bu bankanın kendisi artan hacmi görüp zaten size gelip “haydi bir kampanya yapalım mı” diyecektir.Eğer bunu demezlerse siz başvurun.Buradaki püf noktası, bir bankada yüksek hacim yakalamak ve business ı geliştirmektir.Hiç kimseye “sen şu kartla ödeme şu kartla öde” diyemezsiniz ama kitlenizi hedeflerseniz o kitle size gereken banka hacmini sağlayacaktır.Bu hacmi başlangıçta mümkün olduğu kadar 1 bankaya yığarsanız o banka sizi dikkate alacaktır.

Eğer zaten büyük bir operasyon iseniz o zaman durum çok daha farklıdır.Burada da yapılması gereken şey yukarıda söylediğimiz şeyi büyük çapta yapmaktır.Ama buradaki hacim çok daha büyük olduğundan ufak tefek oynamalar büyük farklar yaratacağından, rakiplerin de büyük olmasından dolayı, bütün yumurtaları aynı sepete koymamakta fayda vardır.Yani tek bir A bankasında evet güçlü olun ama B bankası ile de ilişkileri sıcak tutun…Aksi takdirde günün birinde A bankasının size özel yaptığı kampanyanın aynısını X firmasında görebilirsiniz.

 

Peki ya bu kadar Finansal Güç Yoksa?

finansal-guc-yoksa

Eskiler boşuna dememişler, “para parayı çeker” diye.Ticaretin kendisi, kendi içerisinde dönen bir kaos iken ticareti büyütmek hayli zor bir iş.Hem emek,  hem istikrar,  hem de sabır istiyor.Hele ki E-ticarette çok fazla firma açılıp aynı hız ve sayıda firmanın kapanmasının yegane sebebi de online satışların girişimcilerde uyandırdığı “açalım sonra gelsin paralar” algısı…

Ticarette belki babadan oğla stili biraz süregelen bir gelenektir.Ama e-ticarete baktığınızda hikayeler hep garajlarda, apartman dairelerinde, herkes gezip dolaşırken bir sandalye üzerinde saatlerini geçirenlerin başarıları ile doludur.

Bütün bunları şunun için yazdım.Evet para parayı çeker ama para olmadan da parayı çekmenin yolları da artık mevcut.Fikrine çok değer verdiğim bir büyüğüm “teknoloji garibanın yanındadır” derdi.Çok doğru.

E-ticaret sitesi açmak istiyorsunuz ama hiç bir finansal kaynağınız yok, elinizde sadece verebileceğiniz bir emek, düzenli iş yapabilme yeteneğiniz, ve istikrarınız var ise yine de bunlar size yeterlidir.Öncelikle satabileceğiniz bir şeyler bulun, sonra bunları yukarıda resimlerini gördüğünüz dev C2C (müşteriden müşteriye satış yapan) sitelerde listeleyin.Eğer doğru ürünleri doğru fiyata bulabiliyorsanız, zamanında gönderilerinizi yaparsanız ve bunu sürekli ve istikrarlı yaparsanız günün birinde  bu işin ana geçim kaynağınız hatta zengin olmanıza yarayan yegane araç olduğunu göreceksiniz.Çünkü bu tarz siteler size dükkanınızı açar, ürünlerinizi listeler ve bu ürünlerin pazarlamasını da en iyi şekilde yapar.Bütün bunları yaptıktan sonra da sizden komisyon alır.Ancak gün sonunda e-ticaret sitesi kurmak için harcayacağınız o kadar emek yerine 1 saat içinde kendi e-ticaret sitenizi açmış olursunuz.

Aşağı da bunun bir örneğini görüyorsunuz, tam 3346 işlem yani satış!

tesbih-gittgidiyor

Aşağıda da bu kullanıcının kendine ait dükkanını görüyorsunuz?

Aslında ne görüyorsunuz/görmelisiniz? Yeterince emek, yeterince istikrar, yeterince sabır…

tesbih-dukkani

About the author:

Şu ana kadar dahil olduğu 12 adet start-up var. Bunların ikisinde Operasyon Müdürü , birinde Genel Koordinatör olarak görev aldı. (Biri e-ticaret paket sağlayıcısı olan) Geri kalan 9 adet start-up ın hepsinde başdanışmanlık yaptı. Bunun haricinde danışmanlığını veya mentorluğunu halen sürdürdüğü bir çok firma vardır. Umutunlu.com'da ve önde gelen e-ticaret portalların da e-ticaretin tüm enstrümanları ve operasyonları hakkında aktif olarak yazılar yazmaktadır. Birçok platformda röportajları, demeçleri, makaleleri yayınlanmıştır. E-ticaret operasyonları arasında ilk defa hayata geçmiş birçok inovasyona imza atmış veya ilham vermiştir. Yurt çapında önde gelen üniversitelerde ve profesyonel e-ticaret platformlarında, e-ticaret eğitimleri ve seminerler vermiş, birçok e-ticaret panelinde moderatör ve konuşmacı olarak yer almıştır. Türkiye'nin en büyük online teknoloji marketlerinden birinde Head of E commerce - BI&BD&DM - Genel Koordinatör olarak iş yaşamına devam etmektedir.

2 thoughts on “Finansal

    1. Tabi ki o da var :)
      Ama onun için ayrı bir makale yazacağım…
      Bu arada müsait zamanınızda bana whatsapp ten bir merhaba yazar mısınız?
      0 532 727 1203

Bir Cevap Yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Top